MRSA behandeling

Infectiepreventie

U bezocht de polikliniek interne geneeskunde van het SJG Weert omdat bij u MRSA gevonden is. In deze folder leest u algemene informatie over MRSA dragerschap en de behandeling hiervan.

MRSA

Een Staphylococcus aureus is een bacterie die bij veel mensen voorkomt, vooral op de huid en in de neus. De bacterie veroorzaakt normaal gesproken geen ziekte, maar bij beschadiging van huid of slijmvliezen kunnen infecties ontstaan. Een bijzondere vorm van een Staphylococcus aureus is de MRSA. MRSA is de afkorting van Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus. Het verschil tussen de gewone Staphylococcus aureus en MRSA is dat MRSA ongevoelig is voor meerdere soorten antibiotica.

Dragerschap en infecties

MRSA kan voorkomen op de huid of in de neus zonder klachten te veroorzaken. Bij sommige mensen wordt MRSA ook in de keel of in de darmen (anus) gevonden. Als MRSA bij iemand wordt aangetoond zonder dat de persoon daar ziek van is, noemen we dat dragerschap of kolonisatie. 

We spreken van infectie als iemand klachten krijgt of ziek wordt van de MRSA. Infecties met MRSA komen veel minder vaak voor dan dragerschap. Meestal betreffen het huidinfecties, zoals bijvoorbeeld krentenbaard of steenpuisten. Deze genezen vaak spontaan. Infecties van de bloedbaan, bot of longen zijn erg zeldzaam.

Behandeling

Het doel van de behandeling is het beëindigen van het MRSA dragerschap, de zogenaamde eradicatie-behandeling. Niet iedereen met MRSA dragerschap hoeft behandeld te worden. Dit is een beslissing die u samen met uw arts maakt. Hierbij spelen meerdere factoren een rol. Hoe groot is het risico op een infectie met de MRSA bacterie? Ondervindt uw werk (bijvoorbeeld in de zorg) hinder van het dragerschap? Wat is de kans dat behandeling succesvol zal zijn en welke bijwerkingen kun je verwachten van de behandeling?

De kans van slagen van een eradicatie-behandeling hangt af van de mate van kolonisatie en de aanwezigheid van risicofactoren zoals wonden, huidafwijkingen (eczeem) of de aanwezigheid van drains. Eventuele wonden dienen eerst goed genezen te zijn, alvorens met de MRSA eradicatie-behandeling gestart kan worden.

Gecompliceerd versus ongecompliceerd dragerschap

In de behandelkeuze wordt onderscheid gemaakt tussen ongecompliceerd dragerschap en gecompliceerd dragerschap. Dit is onder andere afhankelijk van de plek waar de MRSA gekweekt is en of er eerder behandeld is. 

• Ongecompliceerd dragerschap: De behandeling bestaat uit het wassen van de huid met speciale zeep, de haren met speciale shampoo, een antibiotische zalf voor in de neus en een aantal andere belangrijke maatregelen.
•  Gecompliceerd dragerschap: Deze behandeling is zoals bij ongecompliceerd dragerschap. Daarnaast wordt er een kuur met antibioticatabletten aan toegevoegd. Meestal zal het gaan om een combinatie van twee soorten antibiotica, gedurende een week. De keuze van de antibiotica is afhankelijk van de gevoeligheden van de MRSA en van eventuele allergieën die u heeft. 

Dagelijks (dag 1 t/m 5)

• Driemaal daags Mupirocine (Bactroban) neuszalf, met de pink in beide neusgaten aanbrengen. Vervolgens de neusvleugels dichtdrukken, zodat de zalf zich goed verspreid.
• Dagelijks de haren wassen met Betadine shampoo.
• Dagelijks het volledige lichaamsoppervlak wassen met desinfecterende zeep (Chloorhexidine zeep oplossing). Dit doet u onder de douche (niet in een ligbad), zodat de zeep afgespoeld kan worden met voldoende water.
• Eenmaal daags schoon ondergoed en schone kleding.
• Schone pyjama en/of schoon ondergoed bij het naar bed gaan.
• Eenmaal daags schone washandjes en schone handdoeken, bij voorkeur wassen op 60 graden Celsius.

Dag 1, 2 en 5
Beddengoed volledig verschonen. Het beddengoed wassen op 60 graden. Bij voorkeur drogen in een droger, in plaats van aan een waslijn.

• De behandeling is gelijk aan die van ongecompliceerd dragerschap, echter er wordt een kuur met een of twee soorten antibioticatabletten aan toegevoegd.
• De antibiotica tabletten moeten gedurende 7 dagen ingenomen worden.
• Als er 2 soorten antibiotica worden voorgeschreven, moeten beide soorten gelijktijdig ingenomen worden.

Controle na behandeling

Na de behandeling wordt regelmatig gecontroleerd of de MRSA echt verdwenen is. Bij patiënten worden in eerste instantie drie controlekweken afgenomen van keel, neus en rectum, met een tussenpoos van tenminste een week. De eerste controlekweek mag tenminste 48 uur (2 dagen) na einde behandeling worden afgenomen. Pas na de derde negatieve set kweken mogen we zeggen dat de behandeling succesvol is geweest. Tot die tijd wordt u als MRSA-drager beschouwd en zullen we in het ziekenhuis, conform het landelijk beleid, voorzorgsmaatregelen nemen om verspreiding te voorkomen.

Als na 12 maanden nog steeds geen MRSA in de kweken is aangetoond wordt de aantekening (signalering) in het medisch dossier verwijderd.

Bij gezondheidszorgmedewerkers worden ook drie controlekweken afgenomen van keel, neus en rectum, echter met een tussenpoos van tenminste 5 dagen. De eerste controlekweek mag tenminste 48 uur (2 dagen) na einde behandeling worden afgenomen. Pas na de derde negatieve set kweken mogen we zeggen dat de behandeling succesvol is geweest en mogen de patiëntgebonden werkzaamheden hervat worden.

Als na 12 maanden nog steeds geen MRSA in de kweken is aangetoond wordt de aantekening (signalering) in het medisch dossier verwijderd.

Veelgestelde vragen

• Waar heb ik mijn MRSA opgelopen?
  MRSA komt met name voor  in de veehouderij (varkens, vleeskalveren en vleeskuikens) en in buitenlandse ziekenhuizen. Als u opgenomen bent geweest in een buitenlands ziekenhuis of als u werkt met levend vee of woonachtig bent op een veebedrijf, heeft u een verhoogd MRSA risico. Vaak komen we er niet meer achter waar iemand de MRSA heeft opgelopen. Dit heeft geen consequenties voor de behandeling. 
  
  
• Hoe wordt MRSA overgedragen?
  MRSA wordt met name overgedragen via intensief lichaamscontact, via niezen of via de handen. In mindere mate wordt MRSA overgedragen door huidschilfers die nog in ruimtes aanwezig zijn of bijvoorbeeld via beddengoed. 
  
  
• Mag ik als MRSA-drager thuis bezoek ontvangen?
  Ja, u mag gewoon bezoek ontvangen. Er zijn geen extra maatregelen voor bezoek noodzakelijk. Voorzichtigheid is geboden bij mensen die ernstig ziek zijn, wonden of huidafwijkingen hebben (zoals psoriasis of eczeem), of recent geopereerd zijn. Dat is omdat zij meer kans hebben om de MRSA bacterie op te lopen en er een infectie van te krijgen. Overleg daarom met uw arts als u iemand die ziek is wilt bezoeken of thuis wilt ontvangen.  
  
  
• Is MRSA tijdens de zwangerschap gevaarlijk en hebben zwangeren meer kans om besmet te worden?
  Nee. Zwangeren hebben niet meer risico op MRSA dragerschap of infectie en het heeft geen risico voor het ongeboren kind.
  
  
• Is al het wassen en verschonen wel nodig als ik toch ook antibiotica krijg?
  Ja, ook als er behandeld wordt met antibiotica, zijn de extra maatregelen van groot belang om de kans op eradicatie zo groot mogelijk te maken. 
  
  
• Ik krijg een droge huid van de chloorhexidine zeep, wat kan ik doen?
  De droge huid is tijdelijk en zal na de behandeling weer herstellen. U hoeft hier niets aan te doen. Als u echter uitslag krijgt kan dit duiden op een overgevoeligheidsreactie en dient u contact op te nemen met uw arts. 
  
  
• Mag ik gewoon naar mijn werk als MRSA-drager?
  U mag gewoon naar uw werk en kinderen mogen naar school of kinderdagverblijf, u hoeft het daar niet te melden. Als u werkt in de zorg gelden andere regels en kunt u het beste contact opnemen met uw bedrijfsarts. Indien uw partner werkt in de zorg geldt daarvoor hetzelfde. Kinderen met MRSA dragerschap mogen naar school. Als er echter een infectie is, zoals krentenbaard, moet deze eerst 24 uur met antibiotica behandeld worden.