De Waakdoos: ritueel hulpmiddel

1 september 2017

Waken aan het sterfbed van je naaste. Veel mensen weten niet hoe ze die emotionele en lange periode van stilte moeten invullen. Extra moeilijk wordt het wanneer je waakt in het ziekenhuis en dus niet kunt leunen op je vertrouwde thuis en je dagelijkse routine. Speciaal voor hen heeft geestelijk verzorger Greet de Boer van SJG Weert de Waakdoos ontwikkeld, een ritueel hulpmiddel tijdens de stervensfase.

De Waakdoos speelt in op de vier zintuigen die in de laatste momenten van het leven zo belangrijk en waardevol zijn: zien, horen, ruiken en voelen. Naast diverse boekjes met rustgevende teksten of religieuze overwegingen, bevat de houten box onder meer led-kaarsjes, geurbuiltjes, trooststeentjes, massageolie en voor gelovigen eventueel een rozenkrans. “Stuk voor stuk artikelen die de zintuigen prikkelen en de stervensfase zo aangenaam mogelijk maken; zowel voor diegene die gaat sterven als de naaste die bij hem waakt. Daarnaast kunnen mensen via hun smartphone natuurlijk luisteren naar hun eigen rustgevende muziek of dierbare foto’s meenemen van thuis”, zegt Greet de Boer.

Meer dan wachten
Waken is veel meer dan wachten op de dood, stelt de geestelijk verzorger. “Je volgt het ritme van datgene waarop wordt gewacht. En in dat ritme stellen de zintuigen zich open en ontstaat er voor de stervende en zijn naasten de ruimte om fysiek en spiritueel dicht bij elkaar te komen. Veel mensen die gaan sterven, vinden het prettig om zachtjes gemasseerd te worden en een lekkere geur te ruiken. Vandaar de massageolie die naasten bovendien de mogelijkheid biedt om iets concreets te doen en iets waardevols te betekenen.”

Greet de Boer merkte dat veel mensen niet weten hoe ze de periode van waken moeten invullen. “Ze hebben het gevoel dat ze van alles moeten doen en hebben moeite om de stilte over zich heen te laten komen. Er is alleen nog maar de tijd; hoe vul je die in? Daarom heb ik de Waakdoos ontwikkeld. Om hen te helpen om die laatste levensfase zo mooi en waardevol mogelijk te maken.

Tot elkaar komen
De twee geestelijk verzorgers van SJG Weert - Greet de Boer en Lucia de Jong - zijn onderdeel van het Palliatief Adviesen OndersteuningsTeam (PAOT) dat op verzoek kan worden ingezet voor de zorg rond de patiënt zodra er geen medische behandeling meer mogelijk is. “Als iemand in het ziekenhuis gaat sterven, lopen we altijd even binnen. Gewoon om te kijken of we iets kunnen betekenen voor de patiënt en zijn familie. En om te luisteren. In het contact dat dan ontstaat, merken we al snel of er behoefte is aan de Waakdoos”, aldus Greet de Boer die vorig jaar in Nijmegen haar masterstudie Religiewetenschappen afrondde en in dit kader onderzocht welke functie waakdozen in ziekenhuizen vervullen. “Zoals gezegd: waken is meer dan wachten op wat komen gaat. Het is de periode waarin je voor de laatste keer heel dicht tot elkaar komt, geniet van de stilte, herinneringen ophaalt en anticipeert op het naderende afscheid.”

Zo’n vijftien families maakten tot dusver al gebruik van de Waakdoos van SJG Weert. Om de kwaliteit van het pakket verder te kunnen verbeteren, is Greet de Boer benieuwd naar hun ervaringen. Bent u bereid uw ervaringen te delen? Neem dan contact op met de afdeling Geestelijke Verzorging. Telefoon: 0495 - 57 23 06 / 57 23 07.


Gezondheidskrant SJG Weert  • nummer 2  •  september 2017  •  pag. 15

De Waakdoos: ritueel hulpmiddel