Helpers in coronatijd

21 december 2020
“Die angst in de ogen vergeet ik nooit meer”

Ivonne Vromans (56) - Maarheeze - Gastvrouw Spoedeisende Hulp

“SJG Weert voelt als mijn tweede thuis. Op mijn zeventiende stond ik als vakantiehulp al aan de lopende band in de centrale keuken van het ziekenhuis. Zo’n vier jaar later, toen ik klaar was met mijn opleiding, ging ik aan de slag als voedingsassistente op verschillende afdelingen. Dat heb ik met heel veel plezier gedaan. Tot ik in 1997 een zwaar ongeluk kreeg en niet meer volledig kon werken.

Zes jaar geleden maakte ik mijn comeback als vrijwillige gastvrouw op de SEH. Het voelde als thuiskomen. Er zijn en iets willen betekenen voor een ander: het zit in mijn bloed. Even een hand op de schouder of een geruststellend woord. Even informeren of de patiënt en zijn familie nog iets nodig hebben. Bloedmonsters of andere materialen wegbrengen. Niet-medische taken waarvoor specialisten en verpleegkundigen in de hectiek van de alledag niet altijd voldoende tijd hebben. Voor een gastvrouw is die ruimte er in overvloed.

En toen kwam de eerste coronagolf en was dat persoonlijke contact ineens niet meer mogelijk. Enkele collega-gastvrouwen durfden het vanwege hun hogere leeftijd even niet aan om naar het ziekenhuis te komen. Met drie vrijwilligers zijn we toen doorgegaan. Getooid met mondkapje. Bloed wegbrengen naar het lab. Koffiezetten en rondbrengen. Met verse wafels die ik thuis had gebakken.

Wat me het meest is bijgebleven, is de angst in de ogen van patiënten. Ik herinner me een zwangere vrouw van wie het vermoeden bestond dat ze corona had. Ze liep als een gekooid dier door de ruimte, wachtend totdat ze werd opgehaald. Mensonterend, maar het kon niet anders. De familie mocht er niet bij zijn en ook ik moest op afstand blijven. Bijzonder frustrerend, zeker als je gewend bent om dichtbij te komen. Om het leed een beetje te verzachten, bracht ik ook koffie naar de familie die in een aparte ruimte voor de SEH moest wachten.

Na zo’n twee - drie weken zijn we even gestopt met ons werk om de professionals niet onder de voet te lopen. Onze taken werden toen overgenomen door medewerkers van de poliklinieken die vanwege de corona-uitbraak gesloten waren. Tijdens de tweede coronagolf hebben de gastvrouwen hun taken weer hervat. Ikzelf met enige vertraging overigens aangezien ik bij een valpartij in het bos mijn arm heb gebroken. Ik kan niet wachten om weer aan de slag te gaan. Het is heel simpel: iets wat je in je bloed zit, krijg je er niet meer uit.”

“Trots dat ik hier mag werken”

Edwin Nijsen (56) – Weert - Vrijwilliger opname-unit en gastheer centrale hal

“Zeker in deze vreemde tijd merk ik hoezeer mijn inzet in het ziekenhuis wordt gewaardeerd. Ik hoor het patiënten en medewerkers regelmatig zeggen. Dankjewel voor je hulp. Wat fijn dat je er weer bent!”

Ruim een jaar geleden ben ik hier als vrijwilliger begonnen. Ik had op dat moment even geen werk en wilde graag tussen de mensen zijn. Iets zinvols doen. Dat is gelukt, ik voel me helemaal thuis in dit ziekenhuis. Op maandag ben ik gastheer en wijs ik patiënten in de centrale hal de weg. In deze coronatijd is het contact wat vluchtiger geworden, merk ik. Vanwege de coronamaatregelen is de afstand noodgedwongen groter. Het is mijn taak om de patiëntenstroom in goede banen te leiden zodat mensen snel en veilig bij hun afspraak in het ziekenhuis komen. Daardoor is er minder tijd voor een praatje. Het is helaas even niet anders, dat komt wel weer goed. Op de opname-unit op de eerste verdieping, waar ik op woensdagochtend assisteer, is die ruimte er gelukkig wel. Ik ondersteun hier de verpleegkundige rond de opname van patiënten die vanwege een operatie een nachtje in het ziekenhuis moeten blijven. Ik zorg dat er een bed en nachtkastje in de kamer staan en leg ook andere spulletjes klaar, zoals een operatiehemd, een beker en een prothesebakje.

Als de verpleegkundige klaar is met het opnamegesprek en haar andere werkzaamheden hervat, maak ik nog een praatje met de patiënt. Dat zijn voor mij de meest waardevolle momenten. Terwijl mensen wachten totdat ze naar de OK gebracht worden, ontstaan de mooiste gesprekken. Ze vertellen vaak hun hele levensverhaal. De een ziet enorm op tegen de operatie, de ander is juist heel ontspannen. Zodra patiënten naar de OK gaan, breng ik hun persoonlijke eigendommen naar de vierde etage waar ze na de ingreep naar toegaan. En zet ik weer een nieuw bed klaar op de opname-unit.

Of ik ooit bang ben om zelf besmet te raken? Nee. Ik let goed op, houd voldoende afstand van patiënten en medewerkers. Daarbij is stoppen voor mij geen optie, daarvoor is dit werk me veel te dierbaar. Laatst kwam er een patiënt uit Maastricht naar onze opname-unit. De man vertelde me dat hij bewust had gekozen voor een opname in SJG Weert vanwege onze warme, persoonlijke benadering. Ik kan je zeggen: op zo’n moment voel ik me trots dat ik hier als vrijwilliger een bijdrage aan mag leveren.”

“Mensen even laten vergeten dat ze ziek zijn” 

Marijke Thielens (66) – Nederweert - Gastvrouw centrale hal

“Het eerste gezicht dat mensen zien wanneer ze hier uit de draaideur komen, moet vriendelijk zijn. Daar begint het voor mij mee. Ik wil de gasten laten vergeten waarom ze in het ziekenhuis zijn, al is het maar een seconde. Dat klinkt misschien hoogdravend, maar dat is wat mij drijft. Daarom heb ik me in 2017 aangemeld als gastvrouw. Ik wil het verschil maken voor een ander.

En dat doe ik op mijn eigen manier. Mensen persoonlijk verwelkomen en de weg wijzen. Een norse blik veranderen in een glimlach. Net even dat stapje extra zetten. Even een geruststellend woord. Dat is Marijke.

Tijdens de eerste coronagolf, afgelopen voorjaar, gingen de poliklinieken dicht en verdwenen ook de gastvrouwen en- heren tijdelijk van het toneel. Sinds eind mei, toen de reguliere zorg weer werd hervat, zijn we terug in de hal. Omdat de routing in het ziekenhuis als gevolg van het coronavirus ingrijpend is veranderd, ziet mijn werk er nu ook heel anders uit. Ik ben veel meer aan het sturen. Dat betekent dat ik iedereen bij binnenkomst actief vraag waar hij of zij moet zijn. Tegelijkertijd zorg ik voor een directe en soepele doorstroom naar het prik lab waar je nu alleen nog op afspraak terechtkunt. Om het risico op verspreiding van het coronavirus zo klein mogelijk te houden, is het belangrijk dat er zo min mogelijk mensen tegelijkertijd in het ziekenhuis zijn. Om die reden verzoek ik de gast ook om zonder begeleiding naar zijn afspraak te gaan. Tenzij iemand hulp nodig heeft natuurlijk.

De grootste verandering betreft de digitale aanmeldzuilen in de hal. Iedereen die een afspraak heeft, moet zich bij binnenkomst nu met zijn identiteitsbewijs zelf aanmelden bij een van de vijf zuilen. Zeker voor oudere patiënten, die gehecht zijn aan vertrouwde patronen, is dat nog even wennen. Daarom staan we - op gepaste afstand - klaar met tekst en uitleg. Soms zijn mensen nog wel eens boos als het niet meteen lukt. Een vriendelijk woord doet dan vaak wonderen. Laatst kwam er een mijnheer naar me toe. Hij had net een goede uitslag gekregen en wilde die even persoonlijk met me delen. Hij zei: ‘Toen ik hier binnenkwam en met uw positieve energie werd geconfronteerd, voelde ik: dit gaat goedkomen, dit wordt mijn dag.’ Een groter compliment kan ik me niet wensen.”

Gezondheidskrant SJG Weert • nummer 3 • december 2020 • pag. 4-5

Helpers in coronatijd